Ο πόνος στο μαστό (μασταλγία) είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα σε γυναίκες κάθε ηλικίας. Η μασταλγία συνήθως δεν είναι ένα σύμπτωμα που παραπέμπει σε καρκίνο του μαστού, και συνήθως οφείλεται είτε σε άλλη (μυοσκελετική ή μη) αιτιολογία είτε σε κάποια καλοήθη πάθηση.
Υπάρχουν δυο τύποι μασταλγίας:
- Η «αληθής» μασταλγία, όπου ο πόνος προέρχεται από το μαστό
- Η «αντανακλαστική» μασταλγία, όπου ο πόνος προέρχεται από άλλο σημείο του σώματος, όμως αντανακλά στο μαστό
.
Η αληθής μασταλγία μπορεί να είναι κυκλική, δηλαδή περιοδική ανάλογα με τη φάση του κύκλου και τις ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκειά του, ή μη – κυκλική. Η κυκλική μασταλγία εμφανίζεται κάποιες μέρες πριν την έλευση της έμμηνου ρύσεως, με τη μορφή τάσης και ευαισθησίας στους μαστούς, και υφίεται αυτόματα με την έναρξή της. Η ακριβής αιτία της μη κυκλικής μασταλγίας δεν είναι γνωστή, αλλά μπορεί να οφείλεται σε προηγούμενους τραυμαστισμούς ή επεμβάσεις, στο stress και το άγχος ή άλλους παράγοντες. Η μη κυκλική μασταλγία υφίεται αυτόματα με την πάροδο του χρόνου σε πάνω από τις μισές περιπτώσεις.
Η διερεύνηση της μασταλγίας απαιτεί λεπτομερή και ενδελεχή διαγνωστική προσέγγιση. Λαμβάνεται πλήρες ιστορικό, και σε συνδυασμό με κλινική εξέταση και απεικονιστικό έλεγχο αναλόγως ηλικίας (υπέρηχο +/- ψηφιακή μαστογραφία), και αφού αποκλεισθεί οποιαδήποτε πιθανότητα κακοήθειας, η κάθε περίπτωση κατατάσσεται αντίστοιχα.
Τα συχνότερα αίτια μασταλγίας είναι:
- Προεμμηνορυσιακό σύνδρομο
- Πόνος ορμονικής αιτιολογίας
- Καλοήθεις παθήσεις του μαστού (κύστεις – ιναδενώματα)
- Καταστάσεις που σχετίζονται με εγκυμοσύνη ή θηλασμό
- Μαστίτιδα – απόστημα
- Τραυματισμοί
- Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων
Όσον αφορά την αντιμετώπιση της μασταλγίας, εφ’ όσον δεν ανιχνευθεί κάποιο αναστρέψιμο αίτιο, συνήθως συνίσταται σε τροποποίηση της δίαιτας (καφές, αλκοόλ, λιπαρά), χρήση άνετου στηθόδεσμου χωρίς μπανέλα, και χορήγηση παυσίπονων κατά περίπτωση (παρακεταμόλη, ΜΣΑΦ). Επίσης, διατροφικά συμπληρώματα βιταμινών μπορεί να έχουν ωφέλιμη δράση. Τέλος, διάφορες ορμονικές θεραπείες που έχουν χρησιμποιηθεί, πλέον έχει αποδειχθεί ότι έχουν αμφιλεγόμενα αποτελέσματα, και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπολογίζεται το όφελος σε σχέση με τις πιθανές παρενέργειες.
Πότε αποτελεί ο πόνος στο μαστό ανησυχητικό σύμπτωμα;
Μόνο αν συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα καρκίνου του μαστού, όπως:
- Συνύπαρξη ογκιδίου ή σκληρίας
- Αλλαγή στην υφή του δέρματος στην περιοχή της ευαισθησίας
- Σημεία φλεγμονής
- Εντοπισμένος πόνος για μεγάλο χρονικό διάστημα
